Co to jest RJnO (MTBO)?

Rowerowa Jazda na Orientację (Mountainbike Orienteering)

     W latach 80-tych, w związku z rosnącym zainteresowaniem kolarstwem górskim Międzynarodowa Federacja Biegu na Orientację (International Orienteering Federation - IOF) postanowiła oprócz mających już wówczas prawie 100 lat konkurencji takich jak Bieg na Orientację (Foot - O) i Narciarski Bieg na Orientację (Ski - O) organizować także zawody w Rowerowej Jeździe na Orientację (Bike - O). Od kilku lat rozgrywane są Mistrzostwa Świata, a także Puchar Świata w RJnO. Zainteresowanie tą odmianą orientacji pojawiło się w Polsce pod koniec lat 90 - tych i wówczas w Polskim Związku Biegu na Orientację (ul. Wilcza 38a, 00-679 Warszawa, tel. (22) 629 50 04) rozpoczęła działalność Komisja Rowerowa. Od niedawna rozgrywane są zawody rangi Mistrzostw Polski, a we wrześniu tego roku w Jakuszycach odbędzie się jeden z etapów Pucharu Świata w RJnO.

     Zawodnicy rywalizują w kategoriach wiekowych, a długość i trudność techniczna tras dobierana jest odpowiednio do kategorii. Najbardziej zaawansowanymi kategoriami są KE i ME - kategorie elitarne. Najmłodsze dzieci (do lat 10) jeżdżą po trasach wyznakowanych w terenie wstążkami w kategoriach K10N i M10N. Pozostałe kategorie to odpowiednio K i M.: 12, 14, 16, 18, 20, 21, 35, 40, 45, 50, 55, 60. W przypadku małej liczby zgłoszeń kategorie bywają łączone.

     System sportowych rozgrywek w RJnO w Polsce obejmuje Drużynowy Puchar Polski, Mistrzostwa Polski - indywidualne (na dystansie klasycznym, długim, krótkim i sprinterskim) oraz sztafetowe, a także Puchar Najmłodszych (w kategoriach KM10-14) i Mistrzostwa Polski Weteranów (dla zawodników od 35 lat). We wszystkich kategoriach zawodnicy klasyfikowani są w Rankingu PZBnO.

     Zadaniem zawodnika w RJnO jest odnalezienie w odpowiedniej kolejności rozmieszczonych w terenie punktów kontrolnych na podstawie mapy, przy czym drogę między poszczególnymi punktami kontrolnymi zawodnicy mogą wybierać dowolnie, stosownie do swoich umiejętności i możliwości. Jedynym ograniczeniem jest konieczność poruszania się po drogach i ścieżkach (nie wolno jeździć na przełaj przez las). Odcinek od ostatniego punktu do mety jest wyznakowany w terenie (np. linami, wstążkami), aby zawodnicy nie wjeżdżali na metę z różnych kierunków.

     Podstawową pomocą zawodnika w RJnO jest mapa z naniesioną trasą. Drożnia na mapie jest odpowiednio sklasyfikowana wg szerokości i przejezdności szlaków. Najczęściej używane są mapy w skalach 1:10 000 - 1:15 000.

     Zawodnik otrzymuje mapę w momencie startu. Miejsce startu oznaczone jest na mapie czerwonym trójkątem. Punkty kontrolne są na mapie ponumerowane i zaznaczone czerwonymi okręgami połączonymi odcinkami prostymi. Kolejność znajdowania punktów kontrolnych jest obowiązkowa. Na punkcie kontrolnym (PK) w terenie ustawiony jest stojak, na którym zawieszony jest biało - czerwony (lub biało - pomarańczony) lampion w kształcie graniastosłupa o podstawie trójkąta równobocznego. Kod (np.42) pozwala na sprawdzenie, czy zawodnik odnalazł właściwy PK (w terenie ustawionych jest wiele PK dla różnych tras - na dużych zawodach w lesie może być ustawione ponad 200 PK). Kody zaczynają się od 31, aby nie mylić się z numeracją PK, których liczba na jednej trasie raczej nie przekracza 30. Na poprzeczce stojaka zamocowane są perforatory lub urządzenia elektroniczne służące do potwierdzania obecności zawodnika na PK. Potwierdzeń dokonuje się na kartach startowych lub przy użyciu specjalnych kart elektronicznych. Kartę startową oddaje się na mecie. W razie zagubienia karty startowej należy bezwzględnie zgłosić ten fakt na mecie, gdyż zawodnik, którego przybycia na metę nie odnotowano do zakończenia zawodów uważany jest za zaginionego (np. kontuzja).

     Mapa zostaje zawodnikowi na własność (zawodnicy startujący wcześnie oddają mapy do czasu zakończenia startu przez innych, później są im one zwracane).

     Oprócz mapy wskazane jest posiadanie kompasu ułatwiającego orientowanie mapy, a także umieszczanego na kierownicy roweru stoliczka służącego do mocowania mapy.

     Poniższy rysunek przedstawia mapę z przykładową trasą, na którą dodatkowo naniesiono czerwonymi liniami (na mapie, którą otrzymuje zawodnik ich nie ma) możliwe warianty przejazdu pomiędzy kolejnymi PK.

    Ze startu do 1 punktu kontrolnego można pojechać wariantem zaznaczonym linią ciągłą (A) lub przerywaną (B). Pierwszy wariant jest lepszy, gdyż istnieje możliwość szybszej jazdy po asfalcie a zjazdy odbywają się po lepszych drogach i są mniej strome. Do drugiego PK prowadzą także dwie drogi - lewa (A) mimo bardziej stromego podjazdu jest lepsza (została zaznaczona grubszą ciągłą linią), a więc powinna być szybsza. Do 3 PK można pojechać albo nieco dłuższym wariantem prowadzącym szczytem wzniesienia (A) lub krótszym prowadzącym niżej. W tym przypadku wariant górą powinien być szybszy, gdyż w dużej części prowadzi asfaltem, a ponadto w wariancie B tuż przed PK są dwa strome podjazdy. Rozstrzygnięcie kolejnych wariantów pozostawiono Czytelnikowi.

[Materiał zamieszczony dzięki uprzejmości Ryszarda Chachurskiego]